گام‌های آغازین آموزش AMOS

آموزش AMOS به عنوان یک نرم افزار آماری برای تحلیل ساختارهای لحظه‌ای به شما ارائه می‌شود. به این منظور باید مقدمات آماری و کاربرد منطقی این نرم‌افزار را بدانید. از جمله مزایای مدل‌سازی معادلات ساختاری، روش‌های محاسبه ضرایب مدل سازی معادلات ساختاری. در ابتدا از معرفی آیکون آغاز می‌کنیم..

گام‌های آغازین آموزش AMOS

قبل از شروع آموزش AMOS بهتر است اطلاعاتی در مورد آن ارائه شود؛

نرم افزار آماری آموس (AMOS) برای تحلیل ساختارهای لحظه ای (Analysis of moment structures) طراحی شده است. این نرم افزار ماژول افزوده نرم افزار SPSS است و خصوصاً برای مدل سازی معادلات ساختاری، تحلیل مسیر و آنالیز عاملی مورد تأیید استفاده می‌شود. همچنین به عنوان ابزاری برای تجزیه و تحلیل کوواریانس یا نرم‌افزار مدل‌سازی استاندارد شناخته می‌شود. در محیط نرم افزار آموس می‌توان از ابزارهای رسم ساده استفاده کرد و به ترسیم مدل پرداخت. در واقعَ AMOS نرم‌افزاری بصری برای مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) محسوب می‌شود. از قابلیت‌های برجسته آن محاسبه SEM و نمایش نتایج مربوط به آن است.

مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) در آموزش AMOS

لازم است در فرایند آموزش AMOS در مورد کاربرد اصلی این نرم افزار آماری توضیح داده شود؛

مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) در واقع یک روش تجزیه و تحلیل آماری چند متغیره است که برای تحلیل روابط ساختاری استفاده می‌شود. این روش ترکیبی از آنالیز عامل و آنالیز رگرسیون چندتایی است. البته برای تحلیل روابط ساختاری بین متغیرهای اندازه گیری شده و سازه‌های بالقوه نیز کاربرد دارد. این روش در محققان مرجح است زیرا وابستگی چندتایی و بهم پیوسته در آنالیز تکی را برآورد می‌کند. در این تجزیه و تحلیل، دو نوع متغیر استفاده می‌شوند: متغیر درونی و بیرونی. متغیرهای درونی معادل متغیرهای وابسته هستند و متغیرهای بیرونی معادل متغیرهای مستقل.

در واقع از نظر تئوری، مجموعه روابطی است که در کنار هم پیوستگی دارند و توضیحات جامعی از پدیده‌های واقعی را شکل می‌دهند.

انواع مدل مرسوم در مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) را می‌توان به دو مدل تقسیم بندی کرد. در مدل اندازه‌گیری متغیرهای پنهان توسط متغیرهای آشکار مربوطه توضیح و تبیین می شوند. در مدل ساختاری می‌توان دید که چگونه متغیرهای پنهان در پیوند با یکدیگر قرار می‌گیرند. استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری مزایای زیادی دارد:

• تخمین روابط چندگانه
• قابلیت سنجش متغیرهای پنهان
• محاسبه خطای اندازه‌گیری
• قابلیت بررسی تأثیر هم خطی
• آزمون روابط غیرواقعی

دوره آموزش نرم افزار AMOS

آموزش AMOS و ضرایب SEM

حالا که با تعریف SEM و مفاهیم پایه آموزش AMOS آشنا شدید لازم است بدانید در محاسبه ضرایب مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) از روش‌های زیر استفاده می‌شود:

1. حداکثر شباهت / احتمال
2. کمترین مربعات بدون وزن
3. کمترین مربعات عام
4. معیار توزیع بدون تقارن براون
5. کمترین مربعات بدون مقیاس

آموزش AMOS و ساخت مدل

برای آموزش AMOS لازم است ابتدا برنامه را اجرا کنید. پس با باز کردن منوی Start، گزینه AMOS graphic را انتخاب کنید تا برنامه اجرا شود. زمانی که برنامه AMOS اجرا می‌شود، روی پنجره‌ای واژه AMOS graphic را خواهید دید. در این پنجره می‌توانید مدل SEM خود را به شکل دستی طراحی کنید.

آموزش AMOS و معرفی آیکون

Attaching Data: با انتخاب نام از گزینه فایل داده، می‌توانید داده AMOS را برای تحلیل SEM ضمیمه کنید. همچنین اگر روی select data کلیک کنید این گزینه نمایان می‌شود.

Observed Variable: آیکونی مستطیل شکل که برای ترسیم متغیر مشاهده شده استفاده می‌شود.

Unobserved Variable: آیکونی دایره شکل که برای ترسیم متغیر مشاهده نشده استفاده می‌شود.

Cause Effect Relationship: یک پیکان یک طرفه در محیط نرم افزار AMOS که برای ترسیم رابطه اثر گذارنده بین متغیر مشاهده شده و مشاهده نشده استفاده می‌شود.

Covariance: یک پیکان دو طرفه که برای ترسیم کوواریانس بین متغیرها استفاده می‌شود.

Error Term: در نرم افزار AMOS، عبارت Error Term دقیقاً کنار آیکون unobserved variable قرار دارد و برای ترسیم متغیر بالقوه (موجود) استفاده می‌شود.

Naming the Variable: زمانی که روی متغیر موجود در صفحه گرافیکی راست کلیک کنیم، اولین گزینه‌ای که می‌بینیم object properties است که به متغیرهای AMOS نام می‌دهد.

البته آیکون‌های دیگری نیز دیده می‌شوند و این آیکون‌ها برای ترسیم مدل SEM به شکل گرافیکی استفاده می‌شوند. آیکون‌هایی مانند erase icon، moving icon، calculate icon، view text، analysis properties و دیگر آیکون‌ها که به ترسیم گرافیکی مدل SEM کمک می‌کنند.

آموزش AMOS برای درک متن خروجی

بعد از اجرای بخش تجزیه و تحلیل می‌توانیم نتایج را در صفحه گرافیکی ببینیم. همچنین می‌توانیم متن خروجی را مشاهده کنیم. صفحه گرافیکی نیز رگرسیون‌های استاندارد شده، استاندارد نشده و وزن عبارات خطا را نمایش می‌دهد. همه نتایج در متن خروجی قابل مشاهده‌اند.

آموزش AMOS: خروجی‌های مهم

به منظور کاربردی‌تر شدن آموزش AMOS باید با انواع خروجی‌های آن آشنا شویم:

Variable Summary: در آموس و خلاصه متغیر متن خروجی آن، می‌توانیم ببینیم که چه تعداد از متغیرها در تجزیه و تحلیل SEM استفاده شده‌اند و چه تعداد استفاده نشده‌اند. همچنین می‌توانیم متغیرهای مشاهده شده را ببینیم و اینکه چه تعداد از متغیرهای مشاهده شده در این مدل بوده‌اند.

Accessing the Normality: در مدل SEM، داده باید به شکل نرمالی توزیع شده باشد (توزیع نرمال داشته باشد). آموس به شما متن خروجی و چولگی (Kurtosis)، کشیدگی (Skewness) و آزمون مربع-d Mahalanobis  را می‌دهد که با آن نرمالیته داده مشخص می‌شود.

Estimates: در متن خروجی آموس، گزینه تخمین برای ارائه نتایج وزن رگرسیون، لودینگ استاندارد شده برای عامل/فاکتور، باقیمانده، همبستگی، کوواریانس، اثر مستقیم، اثر غیر مستقیم، کل اثر و از این قبیل نتایج است.

Modification Index: در متن خروجی آموس، نتایج شاخص اصلاح نشان دهده قابلیت اطمینان مسیر کشیده شده در مدل SEM است. اگر مقدار شاخص MI بزرگ باشد، پس می‌توانیم مسیرهای بیشتری به مدل SEM اضافه کنیم.

Model Fit: در متن خروجی آموس، گزینه تناسب مدل (fit model) نتایج خوب بودن آماری مدل را ارائه می‌کند. همچنین خوب بودن شاخص های تناسب (fit index) را نشان می‌دهد، مانند GFI، RMR، TLI، BIC، RMSER و از این قبیل.

Error Message: اگر هرگونه مشکلی وجود داشته باشد، مثلا حین فرایند کشیدن مدل (اگر فراموش کنیم عبارت خطا را ترسیم کنیم یا کوواریانس بین دو متغیر را بکشیم، یا حتی داده ای گم شود)، پس AMOS نه تنها نتیجه را محاسبه می‌کند بلکه عبارت خطا را نمایش می‌دهد.

برای آموزش AMOS به صورت تئوری و کاربردی با ما همراه باشید. همچنین پکیج های آموزش AMOS در سایت ما قابل تهیه هستند. با راهنمای آموزشی می توانید مرحله به مرحله این نرم افزار را فرا بگیرید.

پکیج  آموزش نرم افزار AMOS