آموزش نرم افزار SPSS (جلسه نهم )
آنالیز واریانس و کوواریانس ANOVA:
این قسمت شامل مباحث زیر میگردد. در این جلسه به مبحث اول میپردازیم:
1- آنالیز واریانس بین گروهی یکطرفه
2- آنالیز واریانس بین گروهی دوطرفه
3- آنالیز واریانس اندازههای مکرر یکطرفه
4- آنالیز واریانس اندازههای مکرر دوطرفه
5- تحلیل روند
6- طرح Mixed/split plot design) SPANOVA)
7- آنالیز کوواریانس
1- آنالیز واریانس بین گروهی یک طرفه با مقایسات Post-hoc
این آزمون زمانی انجام میشود که بخواهیم میانگینهای بیش از دو گروه از یک متغیر مستقل را مقایسه کنیم. قبل از انجام آزمون آماری ANOVA باید شرایط زیر بر قرار باشد:
1- استقلال گروهها:
آزمودنیها یا افراد هر گروه باید متفاوت بوده و تنها در یکی از گروهها وجود داشته باشد.
2- نرمال بودن جامعه:
مشاهدات باید به صورت نرمال در جامعه توزیع شده باشند.
3- همگنی واریانس:
امتیازها در هر گروه باید دارای واریانسهای همگن باشند. در اینجا مانند آزمون t تست برابری واریانسها انجام میشود.
برای انجام این آزمون از منوی Analyze به ترتیب گزینههای Compare Means و … one- way ANOVA را انتخاب کنید تا کادر مربوطه باز شود. متغیر وابسته را به قسمت Dependent List و متغیر مستقل را به قسمت Factor انتقال دهید.
روی دکمه … Options کلیک کنید گزینههای Descriptive و Homogeneity of variance test را انتخاب و روی Continue کلیک کنید:
سپس روی دکمه Post-hoc کلیک نمایید تا کادر زیر باز شود:
در این کادر آزمونهای زیادی برای مقایسه وجود دارد. بطور کلی این قسمت دارای دو بخش است:در بخش اول (Equal Variances Assumed) آزمونها برای حالتی است که فرض برابری واریانس ها را پذیرفتهایم و بخش دوم (Equal Variances Not Assumed) برای حالتی است که فرض برابری واریانسها رد شده باشد.
فیلد Significance level سطح معناداری آزمون را مشخص میکند. گزینه Continue را انتخاب کنید و سپس ok را انتخاب کنید تا خروجی نمایش یابد.
برای تفسیر خروجی باید مطمئن شویم که از فرض همگنی واریانسها تخطی نشده و تمام گروهها دارای واریانسهای تقریباً برابرند. حال بر اساس سطح معناداری جدول ANOVA در خروجی، اگر کمتر از 0.05 باشد نتیجه میگیریم اختلاف معناداری بین میانگینهای دو گروه وجود دارد.
2- آنالیز واریانس بین گروهی دو طرفه در SPSS
این آزمون مانند آنالیز واریانس یک طرفه است با این تفاوت که به جای یک متغیر مستقل، دو متغیر مستقل داریم. هر متغیر مستقل میتواند دو یا چند سطح داشته باشد.
در این روش هر یک از آزمودنیها به طور تصادفی تنها به یکی از سطوح مختلف هر متغیر مستقل تخصیص مییابد و هر سلول بیانگر ترکیبات یکتای سطوح دو عامل است.
فرضیات این آزمون مانند آزمون یک طرفه میباشد.
از منوی Analyze به ترتیب گزینههای General Linear Model و Univariate را انتخاب کنید. متغیر وابسته sales را به قسمت Dependent Variables و متغیرهای مستقل type را به قسمت Fixed Factor(s) منتقل نمایید.
روی دکمه Options کلیک نمایید. گزینههای Descriptive Statistics، Estimates of effect size، Observed power و Homogeneity tests را انتخاب کنید.
مطالب مرتبط :